Magia to siła nadnaturalna zdolna naginać prawa nauki, posiadająca swój własny zestaw ograniczeń. Zdolność posługiwania się nią przekazywana jest genetycznie, zdarza się jednak, że pozostaje ukryta przez stulecia (stąd też biorą się mugolaki, czyli dzieci zdolne używać magii, jednak posiadające dwójkę mugolskich - niemagicznych - rodziców: któryś z ich przodków musiał posiadać magiczne zdolności). Czasami bywa też, że dziecko dwójki (lub jednego) magicznych rodziców nie jest w stanie używać magii; takie osoby nazywane są charłakami.
Dla części magicznego społeczeństwa zachowanie czystości krwi jest niezwykle istotne; są to przeważnie członkowie starych, potężnych magiczych rodów, którzy wyznają zasadę, jakoby czarodzieje nie powinni zawierać małżeństw z mugolami, a dzieci narodzone z takich związków są według nich gorsze od tych czystokrwistych i gorzej od nich radzą sobie z czarami. Ku ich zadowoleniu, związki mugoli i czarodziejów nie należą do częstych, jako że większość mugoli nie ma pojęcia o istnieniu świata czarów.
U dzieci magiczne zdolności po raz pierwszy objawiać mogą się już w bardzo młodym wieku - zdarza się, że nawet u dwulatków. Te pierwsze objawy magii w dużym stopniu wywoływane są przez silne emocje, jakich dziecko doświadcza, a by pomóc mu nauczyć się, jak poprawnie używać drzemiącej w nim mocy magicznej, młody czarodziej lub wiedźma wysyłany lub wysyłana jest do szkoły magii, w której przyswaja wiedzę teoretyczną oraz praktyczną w temacie podstawowych dziedzin magii. Są to:
- Alchemia - sztuka będąca złożony zagadnieniem na pograniczu eliksirów, transmutacji i mugolskiej chemii, skupiająca się na przemianie substancji w inne formy.
- Astronomia - nauka zajmująca się ciałami niebieskimi, ich budową i ruchami, a także materią rozproszoną w przestrzeni kosmicznej. W dużej mierze składa się z tworzenia map nocnego nieba.
- Eliksiry - warzenie eliksirów wymaga ogromnego skupienia i precyzji, jako że dodanie do kociołka choćby odrobiny zbędnego składnika może skończyć się paskudnymi poparzeniami.
- Historia Magii - polega na studiowaniu historii magicznej, zaczynając od pojawienia się czarodziejów, kończąc na wojnach olbrzymów.
- Numerologia - sztuka polegająca na poznawaniu człowieka i jego predyspozycji za pomocą liczb, imion czy dat.
- Magizoologia - nauka o magicznych stworzeniach, ich zachowaniu, zdolnościach, cechach specjalnych, a także opiece nad nimi.
- Mugoloznawstwo - nauka o zwyczajach mugoli i urządzeniach przez nich użytkowanych.
- Starożytne Runy - sztuka odczytywania i pisania starożytnych celtyckich run.
- Transmutacja - dziedzina magii polegająca na przemianie jednego obiektu w inny; obiekt wyjściowy i obiekt, w który jest on zmieniany, powinny być mniej więcej tej samej wielkości. Działa zarówno na istotach żywych, jak i przedmiotach nieożywionych, jednak poprawna transmutacja istoty żywej w cokolwiek innego jest sztuką ciężką do opanowania.
- Wróżbiarstwo - sztuka przepowiadania przyszłości (może dotyczyć przepowiadania z dłoni, ze szklanej kuli, z herbacianych fusów lub z układu gwiazd w chwili obecnej bądź a chwili narodzin danej osoby). Mówi się, że wróżenie bez posiadania wrodzonego daru nie może być precyzyjne.
- Zaklęcia i Uroki - nauka zaklęć i uroków, zarówno tych podstawowych i używanych na co dzień, jak i tych bardziej skomplikowanych i mniej przydatnych w życiu codziennym. Wielu czarodziejów kształci się pod kątem magii wojennej.
- Zielarstwo - nauka o magicznych roślinach, ich właściwościach, sposobie uprawy i codziennym użytku.
Innymi znanymi dziedzinami magii są:
- Czarna magia - rodzaj magii, któremu towarzyszą negatywne emocje, i która jest najczęściej stosowana by skrzywdzić lub nawet zabić przeciwnika. Osoby o potężnej mocy magicznej, które znane są z wielokrotnego używania tej gałęzi magii, nazywane są potocznie czarnoksiężnikami. Do najniebezpieczniejszych, a zarazem najbardziej znanych czarnomagicznych zaklęć należą zaklęcia niewybaczalne (Imperius, Avada Kedavra i Cruciatus), jednak do tej samej kategorii zalicza się też każde inne zaklęcie i urok mające na celu wyrządzić przeciwnikowi krzywdę, jak również niebezpieczne eliksiry i magiczne zwierzęta. Wieloletnie angażowanie się w praktyki czarnoksięskie skutkuje zmianą wyglądu, wymagają one również ogromnej mocy magicznej, jako że jej niedostatek może skutkować śmiercią osoby próbującej rzucić czarnomagiczne zaklęcie.
- Magia niewerbalna - rodzaj magii niewymagającej wypowiadania inkantacji do rzucenia zaklęcia. Ciężka do opanowania.
- Magia bezróżdżkowa - rodzaj magii niewymagającej użycia różdżki do rzucenia zaklęcia. Wyjątkowo ciężka do opanowania.
- Teleportacja - jedna z magicznych sztuk transportu. W skrócie polega ona na znikaniu (deportowaniu się) i pojawianiu się w zupełnie innym miejscu (aportowaniu się) przy użyciu siły woli. Jest to bardzo trudna sztuka, a błędy w jej wykonaniu skutkować mogą utknięciem w przedmiotach stałych, utratą kończyn, a nawet śmiercią; z tego powodu każdy dorosły czarodziej i wiedźma ma obowiązek zdać egzamin w Ministerstwie, po którym uzyskuje oficjalne pozwolenie na teleportację. To najszybsza magiczna metoda dotarcia z jednego do drugiego punktu, jednak z uwagi na trudność w opanowaniu tej sztuki lub po prostu brak sympatii do tego środka transportu wielu czarodziejów wybiera miotły, świstokliki czy też proszek Fiuu.
- Legilimencja - zdolność wydobywania uczuć i wspomnień z drugiej osoby, polegająca na penetracji umysłu i kontrolowaniu go. Ciężka do opanowania. Wyjątkowo rzadko zdarza się też, że czarodziej obdarzony jest wrodzoną legilimencją, co pozwala mu na niezamieszone, odruchowe odczytywanie myśli innych osób.
- Oklumencja - sztuka "zamykania" własnego umysłu w akcie obrony przed próbami wtargnięcia do niego przez osoby szkolone w sztuce legilimencji. Warto jednak pamiętać, że czarodziej wybitnie uzdolniony w sztuce legilimencji może być w stanie wedrzeć się do nawet najlepiej chronionego umysłu.
Magia, jak każda sztuka, posiada swoje własne ograniczenia. Po pierwsze, choć możliwe jest tworzenie i odtwarzanie przedmiotów, niemal niemożliwe jest stworzenie idealnej kopii danego obiektu, szczególnie, jeśli posiada on wiele detali; dodatkowo, taki przedmiot zawsze będzie jedynie kopią oryginału. Po drugie, uzyskanie całkowitej nieśmiertelności jest niemożliwe; czarodzieje na przestrzeni wieków wynaleźli wiele sposobów na leczenie chorób i wydłużanie własnego życia, jednak żaden z nich nie był w stanie odkryć sposobu na całkowite i ostateczne uniknięcie śmierci. Po trzecie, nie istnieje zaklęcie, eliksir ani przedmiot zdolny przywrócić zmarłą istotę do życia. Po czwarte, niemożliwe jest wyczarowanie jedzenia, a jedynie jego pomnażanie oraz obróbka w sposób magiczny.
